Żyjemy w czasach, które można nazwać długim sezonem tłumaczy. Pozycja tłumaczy przeszła wyraźną ewolucję: od niewidzialnych, anonimowych rzemieślników po znanych z imienia i nazwiska, coraz bardziej docenianych i coraz głośniej słyszalnych twórców. Od kilkunastu lat działa bardzo prężnie Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, a sam przekład literacki stał się przedmiotem studiów akademickich, poświęcone są mu festiwale, warsztaty, monografie. Coraz częściej ukazują się nowe przekłady klasycznych utworów, wzbudzające ożywione, pozaśrodowiskowe zainteresowanie.
Prof. dr hab. Jerzy Jarniewicz i Marciej Świetkocki – gospodarze spotkania i autorzy cyklu – wyjaśniają:
Podczas spotkania z profesor Elżbietą Tabakowską będziemy chcieli też porozmawiać o mniej może oczywistych związkach pracy tłumacza z istotą demokracji. Przekład literacki spotyka się bowiem z demokracją w wielu punktach. Jest sztuką wyboru, dialogu, uczestnictwa, poszanowania inności. Niczego nie zamyka, zaprasza do dalszych tłumaczeń, do lektury aktywnej, współtwórczej. Obrona przekładu jako ważnej instytucji kultury jest obroną społeczeństwa otwartego na poszukiwanie i tworzenie sensów, na gotowość zmiany dotychczasowej optyki poznawczej i aksjologicznej, na uczestnictwo jako zasadę działania.
Przekład, naturalny przeciwnik ortodoksji, jest warunkiem społeczeństwa partycypacyjnego, nie tylko z tego powodu, że umożliwia dialog z innymi. Mówi też o czymś równie istotnym: że znaczenia, choćby najbardziej oczywiste, są zawsze podatne na zmiany i – co ważniejsze – że nikt, żadna władza, nie ma do nich wyłącznego prawa.
„Jarniewicz i Świerkocki pytają…” to cykl spotkań na pierwsze ćwierćwiecze XXI wieku. Gośćmi prof. dr. hab. Jerzego Jarniewicza i Macieja Świerkockiego są ludzie kultury, nauki, pisarze, artyści i intelektualiści, z którymi gospodarze spotkania rozmawiają o najbardziej palących i interesujących współczesnych problemach kulturalnych, artystycznych, społecznych, naukowych, a nawet politycznych. Głównym celem spotkań jest próba naświetlenia aktualnej kondycji cywilizacji polskiej i zachodniej i zarysowania dalszych dróg ich rozwoju bądź upadku. Dla prowadzących nie ma bowiem żadnych tematów tabu.
Prof. dr hab. Elżbieta Tabakowska
– polski filolog, emerytowany profesor zwyczajny, tłumaczka, założycielka i kierownik (w latach 2002-2012) Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (obecnie Katedra Przekładoznawstwa UJ), anglistka. Zajmuje się językoznawstwem kognitywnym oraz teorią przekładu. Jest autorką ponad 200 artykułów naukowych i kilku książek, m.in.: „O przekładzie na przykładzie”, Znak, 1999, „Tłumacząc się z tłumaczenia”, Znak, 2009. Jest autorką tłumaczenia książek Normana Daviesa: „Boże igrzysko. Historia Polski”, Znak, 1996; „Europa. Rozprawa historyka z historią”, Znak, 1998; „Wyspy. Historia”, Znak, 2003; „Powstanie ’44”, Znak, 2004; „Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo”, Znak, 2008, a także: Irena Powell, „Córka, która sprzedała matkę”, Austeria, 2019. Jej najnowsza monografia to „Językoznawstwo zastosowane”, Austeria 2019.
Uwaga
Spotkanie będzie transmitowane przez FB. Zachęcamy do obecności na miejscu – uczestnicy wydarzenia w BUŁ będą mieć okazję, by zadawać pytania naszym gościom. Transmisja on-line kończy się wraz z zamknięciem dyskusji, po której rozpoczyna się częśc pytań ze strony publiczności.
Termin: 14 marca 2024 roku, godz. 18:00
Miejsce: parter w gmachu starego budynku Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego (ul. Matejki 32/38).
Materiał: Centrum Komunikacji i PR UŁ
